Dieta roślinna nie zawsze jest zdrowa

15 grudnia 2025, 16:19

Liczne badania od dekad pokazują, że dieta oparta na roślinach wiąże się z mniejszym ryzykiem zapadnięcia na choroby układu krążenia. Jednak badacze z francuskiego Narodowego Instytutu Badań nad Rolnictwem, Żywnością i Środowiskiem, postanowili zerwać z tradycyjnym podziałem diet na bazującą na produktach roślinnych lub zwierzęcych i wzięli pod uwagę wartość odżywczą diet oraz stopień przetworzenia żywności. Uzyskane przez nich wyniki powinny być ostrzeżeniem dla osób przekonanych, że dbają o zdrowie tylko dlatego, iż podstawę ich diety stanowią produkty roślinne.



Solaria uszkadzają skórę znacznie bardziej niż słońce. Powodują 3-krotny wzrost ryzyka czerniaka

15 grudnia 2025, 11:20

Korzystanie z solariów jest powiązane z 3-krotnym wzrostem ryzyka rozwoju nowotworu skóry, czerniaka. Pomimo tego, że jest to wiedza powszechnie dostępna, wiele osób wciąż chodzi na solaria, a producenci łóżek do opalania i przemysł związany z solariami twierdzą, że stwarzane przez nie ryzyko nie jest większe, niż ryzyko naturalnego opalania się. Naukowcy z Northwestern University i University of California San Francisco opisali właśnie na łamach Science dokładny mechanizm działania solariów na skórę i wykazali, że na poziomie molekularnym solaria prowadzą do mutacji znacznie poważniejszych, niż promieniowanie słoneczne.


Po raz pierwszy zaobserwowano interakcję neutrina z atomem węgla

12 grudnia 2025, 16:31

Po raz pierwszy w historii zaobserwowano interakcję neutrina słonecznego z atomem węgla. O przełomowych badania poinformował na łamach Physical Review Letters międzynarodowy zespół naukowy z Portugalii, Kanady, USA, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Meksyku i Chin. Obserwacji dokonano w detektorze SNO+, który znajduje się SNOLAB. To kanadyjskie laboratorium specjalizujące się w fizyce neutrin, technologiach kwantowych i badaniu ciemnej materii znajduje się 2 kilometry pod ziemią. Warstwy skał znajdujące się nad detektorem, izolują go o innych niż neutrino sygnałów, znacznie zmniejszając szum tła.


Zawołania szympansów mają szczególne znaczenie dla ludzkiego mózgu

10 grudnia 2025, 11:17

Głos jest dla nas podstawowym środkiem komunikacji. Okazuje się jednak, że nasze mózgi nie są wyczulone jedynie na ludzką mowę. Naukowcy z Uniwersytetu w Genewie (UNIGE) wykazali, że niektóre obszary kory słuchowej ludzkiego mózgu w szczególny sposób reagują na wokalizacje szympansów – naszych najbliższych kuzynów zarówno pod względem filogenetycznym, jak i akustycznym. Odkrycie otwiera nowe możliwości w badaniu pochodzenia rozpoznawania głosu i poznania ewolucji mowy.


Gdzie najlepiej rozwija się sztuczna inteligencja. Światowa czołówka bez niespodzianek

9 grudnia 2025, 16:58

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda opublikowali wyniki badań Global AI Vibrancy Tool 2025, których celem jest opisanie i porównanie jak silny, dynamiczny i rozwinięty jest przemysł AI w różnych krajach. Tegoroczna ocena obejmuje analizę dla lat 2017–2024, a płynące z niej wnioski są zgodne z wnioskami z ubiegłorocznego raportu, w którym uwzględniono lata 2017–2023. Tegoroczny raport opisuje ekosystem sztucznej inteligencji w 36 krajach, w tym w Polsce.


Zdigitalizowany Codex Atlanticus – największy zbiór pism i rysunków Leonarda da Vinci

5 grudnia 2025, 08:23

Codex Atlanticus, największy zbiór pism i rysunków Leonarda da Vinci, rzadko jest udostępniany publiczności. Zawarte w nim zapiski powstawały w latach 1478–1518. To imponujące świadectwo geniuszu mistrza renesansu. Zawiera on informacje dotyczące inżynierii, malarstwa, geografii, fizyki, chemii, projekty odzieży czy bajki. Możemy podziwiać w nim projekty katapult i dźwigów oraz prywatne notatki Leonarda. Zbiór został skompletowany pod koniec XVI wieku przez Pompeo Leoniego i ze względu na swoje rozmiary nazwany Kodeksem Atlantyckim.


Przeziębienie u dzieci – pierwsza pomoc w domu

3 grudnia 2025, 22:05

Przeziębienie u dzieci to codzienność w okresie jesienno-zimowym. Maluchy w żłobkach i przedszkolach potrafią chorować nawet 8–12 razy w roku, bo ich układ odpornościowy dopiero się uczy. Na szczęście 95% przeziębień to infekcje wirusowe, które mijają samoistnie, a większość objawów można skutecznie załagodzić domowymi sposobami – bez nadużywania antybiotyków i leków.


W Bazylei archeolodzy znaleźli średniowieczną pieczęć kantora miejscowej katedry

3 grudnia 2025, 10:58

Podczas renowacji nadbrzeżnego muru, położonego poniżej tarasu widokowego Pflaz na tyłach Katedry w Bazylei, trafiono na zabytki z liczącej ponad 2000 lat historii miasta. Archeolodzy znaleźli rzymskie monety, elementy konstrukcyjne pierwszego bazylejskiego basenu na wolnym powietrzu oraz średniowieczną pieczęć. I to właśnie ona w największym stopniu przyciągnęła uwagę specjalistów.


Suplementy na odporność — co naprawdę działa według badań klinicznych?

1 grudnia 2025, 16:52

Odporność to złożony system zależności między komórkami układu immunologicznego, hormonami i procesami metabolicznymi. W okresach zwiększonej zachorowalności wiele osób sięga po suplementy mające wzmacniać organizm. Rynek jest jednak ogromny, a nie wszystkie dostępne preparaty mają potwierdzone naukowo działanie. Warto więc przyjrzeć się temu, co pokazują badania kliniczne i które składniki faktycznie mogą wspierać odporność.


Chemikalia, z którymi na co dzień się stykamy, zaburzają pracę mikrobiomu jelit

1 grudnia 2025, 11:01

Jelita ludzi na całym świecie zamieszkuje w sumie około 4500 gatunków bakterii. U pojedynczej osoby jest to od 160 do około 1000 gatunków. Ich obecność jest nam niezbędna do życia i prawidłowego funkcjonowania. Ale nie tylko sama obecność. Jednym z kluczowych elementów jest równowaga pomiędzy poszczególnymi gatunkami. Zachwianie tej równowagi może prowadzić nie tylko do chorób układu trawienia, ale również do otyłości, chorób układu odpornościowego czy chorób psychicznych.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy